Burgercollectieven: aanjagers van gemeenschapsdemocratie?

Overal in het land nemen burgercollectieven het voortouw in het aanpakken van lokale vraagstukken – van energie tot zorg, van wonen tot voedsel. Tijdens deze bijeenkomst verkennen we hoe deze initiatieven niet alleen maatschappelijke transities versnellen, maar ook nieuwe vormen van democratie van onderop stimuleren. Ben jij geïnteresseerd in burgercollectieven en democratische vernieuwing?

Reserveer een gratis plek

Snel naar: 


Op vrijdag 19 september komen we samen in Amsterdam voor het volgende CollectieveKracht-evenement! Dit keer werken we samen met de Lokale Democratie Coalitie en AmsterDOEN (Gemeente Amsterdam). Tijdens deze bijeenkomst onderzoeken we hoe democratische besluitvorming effectief kan worden georganiseerd en welke invloed burgercollectieven op de lokale democratie hebben.

  • Hoe worden leden effectief betrokken bij belangrijke besluiten?
  • Hoe inclusief en democratisch zijn burgercollectieven? En moeten ze dat zijn?
  • Wat is gemeenschapsdemocratie precies, en hoe geven burgercollectieven daar vorm aan?
  • Zorgen burgercollectieven voor veerkrachtigere lokale gemeenschappen waar democratische waarden écht leven?

Deze en andere vragen rondom de verhouding tussen democratie en burgercollectieven bespreken we met initiatiefnemers van burgercollectieven, wetenschappers en beleidsmakers. Wil je ook delen, meedenken en leren? Ga snel naar de ticketshop en verzeker jezelf van een gratis plek.


Interne linkProgramma

12:30-13:00 - Inloop
13:00-13:45 - Keynote Julia Wittmayer met Q&A
14:00-15:15 - Deelsessies ronde 1 - kies een workshop of panel
15:30-16:45 - Deelsessies ronde 2 - kies een workshop of panel
16:45-18:00 - Afsluiting en netwerkborrel

Ja, hier wil ik bij zijn!

 
 

 


Interne linkKeynote: prof. Julia Wittmayer

 Julia Wittmayer is hoogleraar Transdisciplinariteit en Maatschappelijke Transformaties aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en senior onderzoeker bij DRIFT. Ze heeft een achtergrond in Sociale en Culturele Antropologie en promoveerde in de Sociale Wetenschappen aan de Erasmus Universiteit. Ze richt zich op sociale innovaties, waarden en narratieven in duurzaamheidstransities, governance en de rol van onderzoek. In haar keynote verbindt ze burgercollectieven en hun rol binnen de gemeenschapsdemocratie aan duurzame transities.

 

 


Interne linkDeelsessies

Klik op een sessie om meer te lezen over de inhoud.

 Ronde 1

1A: Onderweg naar een gemeenschapseconomie

Een gemeenschapseconomie, ook wel bekend als een community economy, is een economisch systeem dat zich richt op het welzijn en de behoeften van de gemeenschap als geheel, in plaats van uitsluitend op winstmaximalisatie en individuele belangen en waarin participatieve besluitvorming cruciaal is. Door hun specifieke institutionele logica en principes, waaronder transparantie en decentrale besluitvorming, kunnen burgercollectieven een centrale rol spelen in een gemeenschapseconomie. Maar hoe komen we tot een gemeenschapseconomie en hoe zorgen we ervoor dat deze democratisch wordt?

1B: Representatie of polarisatie? Impact van burgercollectieven op lokaal beleid

Zijn burgercollectieven voldoende representatief en inclusief of zorgen ze juist voor meer polarisatie tussen have's en have not's? Is zorgen dragen voor representativiteit wenselijk, mogelijk en überhaupt hun taak? In welk mate is invloed op lokaal beleid door burgercollectieven te rechtvaardigen als ze geen democratische legitimiteit hebben?

1C: Voor- en nadelen van verschillende besluitvormingsmethoden

In deze workshop komen verschillende vormen van besluitvorming aan bod. Welke voor-, en nadelen zijn hieraan verbonden. Verder bespreken we met wetenschappers en praktijkvoorbeelden hoe je democratische principes kunt borgen, ook bij grote verschillen in de geïnvesteerde middelen (geld/tijd/energie) en de betrokkenheid van leden.

1D: Herstellen burgercollectieven het vertrouwen in democratie?

Burgers organiseren zich in collectieven om zelf voorzieningen te creëren waar de overheid niet in voorziet. Wat doet dat met het vertrouwen dat zij ervaren in hoe de samenleving functioneert? Helpen burgercollectieven hun leden om grip te krijgen op hun eigen leefomgeving (bijv. zorg, energie, wonen en voedsel) en de transities die onze maatschappij ingrijpend veranderen, en spelen burgercollectieven zo ook een rol in het herstel van vertrouwen in democratische processen?

1E: Ontmoet SSRW: Juridisch advies voor burgercollectieven

Welke rechtsvorm past bij onze organisatie? Zijn onze democratische waarden ook geborgd in de statuten? Is dit samenwerkingscontract waterdicht? De Startups en Stichtingen Rechtswinkel (SSRW) biedt gratis juridisch advies over dit soort vraagstukken, speciaal gericht op startups, stichtingen en (buurt)initiatieven. Het advies wordt gegeven door rechtenstudenten die zo praktijkervaring opdoen, onder begeleiding van ervaren professionals.

Deze middag zullen enkele adviseurs van de SSRW aanwezig zijn om zichzelf voor te stellen en hun diensten te presenteren. Heb je een vraag die past bij de genoemde thema's en zou je die willen toelichten in de groep tijdens een 'live' intakegesprek met SSRW Amsterdam? Meld je dan aan voor deze sessie en stuur jouw vraag inclusief relevante documenten naar: collectievekracht@rsm.nl

 

 Ronde 2

2A: Hoe democratisch is jouw collectief? (En hoe belangrijk is dat?)

Transparantie, zeggenschap, inclusie, tegenmacht en open dialoog zijn belangrijke democratische principes. Op welke manier komen die principes terug in de organisatie van initiatieven/collectieven? Hoe zorg je ervoor dat jouw initiatief open staat voor iedereen, ook voor andersdenkenden, en niet losgezongen raakt van de gemeenschap waarvoor je actief bent? Hoe leg je transparant verantwoording af aan die lokale gemeenschap?

Een democratisch initiatief is een initiatief dat het langer volhoudt. Hoe geven collectieven vorm aan gemeenschapsdemocratie?  

We gaan in gesprek over deze vragen, die essentieel zijn voor het voortbestaan van jouw initiatief, en kijken daarbij naar vormen en voorbeelden hoe anderen dat oplossen. Op naar een toolbox voor gemeenschapsdemocratie.

Deze workshop wordt georganiseerd door de Lokale Democratie Coalitie. 

2B: Burgercollectieven als motor van democratische transities

Onze maatschappij ondergaat een aantal transities. Denk aan transities op het gebied van energie, voedsel, wonen of mobiliteit. Transities hebben geen inherente richting – in deze sessie onderzoeken we of burgercollectieven transities een richting kunnen geven om deze democratisch en rechtvaardig te laten verlopen.

2C: Netwerken als schakel tussen burgercollectief en overheid?​​​​​

Burgercollectieven zijn vaak lokaal verankerd, daarom kunnen netwerken een belangrijk schakel zijn om ervaringen op lokaal niveau te aggregeren en te agenderen in democratische processen richting overheden. Andersom is de vraag hoe netwerken democratische principes kunnen borgen als vraagstukken dusdanig complex worden dat het voor individuele leden tijdrovend is om een mening hierover te vormen.

2D: AmsterDOEN - Hoe versterken we de gemeenschapseconomie?

Met Amsterdam als casestudie geeft AmsterDOEN (gemeente Amsterdam) een workshop waarin we een tijdlijn maken – met rollen van gemeente en andere stakeholders - voor het bouwen van een sterke gemeenschapseconomie. Hoe dragen burgercollectieven bij aan de gemeenschapseconomie en hoe zorgen we voor democratische besluitvorming en representativiteit?

2E: Debatdate

Zijn burgercollectieven onmisbaar in een gezonde democratie? Maken ze gemeentes overbodig? Is democratische besluitvorming een eis voor een burgercollectief? Als je nu al iets voelt borrelen en hier wel wat van vindt, dan nodigen we je van harte uit om deel te nemen aan onze speeddebatdates! Verwacht goede gesprekken, interessante mensen en een dosis inspiratie.

Elke 10 minuten krijg je een nieuwe stelling en nieuwe gesprekspartner! Nog niet uitgepraat? Tijdens de borrel na afloop kun je het gesprek weer oppakken.

 

 

Kies je favoriete sessies


Interne linkLocatie

Adres: Voormalige Stadstimmertuin 4, 1018 Amsterdam.

  • De locatie bevindt zich op 2 minuten loopafstand van metrostation Weesperplein. In het metrostation kun je de bordjes 'Stadstimmertuin' volgen. 
  • Plan je route hier. Tip: kom met OV of met de (OV-)fiets.
  • Er zijn meerdere parkeergarages binnen 10 minuten loopafstand.
 

Interne linkVeelgestelde vragen

Hoe kan ik meerdere kaarten bestellen? 

Je kunt alleen voor jezelf een gratis plek reserveren. Je kiest dan ook meteen de deelsessies die je wilt bijwonen. Door met persoonlijke bestellingen te werken, weten we zeker dat iedereen de juiste berichten ontvangt. Je kunt uiteraard wel de link van de shop doorsturen. Je medebezoeker kan dan zelf een ticket reserveren en deelsessies kiezen: https://pretix.eu/CK-events/19sep2025/

Dit wordt mijn eerste CollectieveKracht-evenement. Wat kan ik verwachten? 

Wat leuk dat je geïnteresseerd bent! Tijdens onze bijeenkomsten verbinden we praktijk aan wetenschap. We brengen verschillende groepen samen en gaan het gesprek met elkaar aan, met als doel om kennis uit te wisselen en wederzijds begrip te versterken. Van vertegenwoordigers van burgercollectieven tot wetenschappers en van beleidsmakers tot netwerkorganisaties, dit is waar we elkaar vinden. Hier krijg je een indruk van onze eerdere evenementen.

Voor wie is dit evenement bedoeld?

Initiatiefnemers en vertegenwoordigers van burgercollectieven, ambtenaren, wetenschappers en anderen die zich bezig houden met burgercollectieven en gemeenschapsdemocratie.

Ik heb een leuk idee, of kan iets inbrengen bij een van de deelsessies! 

Voel je vrij om ideeën te mailen naar collectievekracht@rsm.nl.

Wanneer worden de sprekers van de deelsessies bekend gemaakt? 

In de loop van juli en augustus zullen we de panelleden en workshopbegeleiders bekend maken. 

Wordt er voor lunch gezorgd?

Nee. Je kunt wel van tevoren op eigen gelegenheid in de buurt lunchen. De inloop is van 12:30u-13:00u. 

Ik kan niet naar Amsterdam reizen. Kan ik online deelnemen?

Deze bijeenkomst is alleen fysiek bij te wonen. 

Ik heb al gereserveerd, maar wil toch aan een andere sessie deelnemen. Kan dat?

Je kunt contact met ons opnemen als je je reservering wilt wijzigen. We kunnen niet garanderen dat er nog plek is voor een andere sessie.


Andere vraag? Mail collectievekracht@rsm.nl

  • Geen resultaten gevonden

    Je zoekopdracht leverde helaas geen resultaat op. Controleer de spelling of probeer het opnieuw met een andere term.

Cookie-instellingen