De watersluis in Alblasserdam werd herbouwd in 1942 na het bombardement tijdens de Tweede Wereldoorlog op 11 mei 1940 en gesloopt in 1996. Een poortduiker en later een watersluis is altijd een verbinding geweest tussen veenstroom Alblas en rivier de Noord sinds de bedijking die begon in 1277.
Eerste stappen in de reconstructie
In 2010 startte een burgerinitiatief samen met de herontwikkeling van Haven Zuid. De burgers vonden dat een werkende watersluis een positief effect had op de ontwikkeling van Haven Zuid. In 2013 werd stichting Stichting Schutsluis Alblasserdam) (SSA) ingeschreven bij de Kamer van Koophandel van Rotterdam als niet-gouvernementele organisatie (NGO) om te kunnen communiceren met Gemeente Alblasserdam, Waterschap Rivierenland en Provincie Zuid-Holland. De stichting heeft een plan van aanpak opgesteld voor de reconstructie van de watersluis met een maatschappelijke kosten-batenanalyse en een multicriteria-analyse. Het plan werd initieel geaccepteerd door het college van B&W, maar uiteindelijk toch afgewezen.
In 2019 werd een burgerinitiatief ingediend bij de gemeenteraad om de primaire waterkering van de dijk om te leiden om het centrum van het dorp te beschermen. Vanwege deze initiatieven ontwierpen studenten van de Hogeschool Rotterdam (RUAT) en Erasmus Universiteit, Rotterdam School of Management / Business-Social Management (EUR/RSM/B-SM) de watersluis als een Praktijk Integratie (PI) project en adviseerden de stichting als een Minor Service Learning (SL) project.
Betrokkenheid in de omgeving
Arie den Boer, een van de kartrekkers van de stichting, is gestart met een promotieonderzoek naar 'burgerparticipatie voor watererfgoed in gebouwde omgeving'. De stichting is als non-profit organisatie (NGO) Rural Partner geworden voor de Erasmus Universiteit. De stichting zal haar ervaring en expertise delen in het opstellen van actieplannen voor plattelandsontwikkeling waarbij veel belanghebbenden betrokken zijn: openbaar bestuur, dorpsraad, politici, bewoners, maatschappelijke organisaties. Tevens biedt de stichting ook advies op het gebied van watererfgoed in de bebouwde omgeving met een focus op de Alblasserwaard.