Onderzoek naar dit verband gaat in feite over de vraag wat ertoe kan bijdragen dat de dragers van een collectief van zichzelf gaan zeggen: “dit is ons collectief en wij beslissen gezamenlijk”.

• Het werkt niet als het initiatief voor een burgercollectief ligt bij een overheid of bij andere instanties. Het idee van invloed en controle van buitenaf werkt remmend.
• Wat beter werkt om het gevoel van eigenaarschap te scheppen is het directe persoonlijke contact – bijvoorbeeld van buur tot buur. Deze vorm van sociale beïnvloeding zorgt direct voor een basis van vertrouwen.
• Dat vertrouwen kan ook komen via informatie en verhalen van ervaringsdeskundigen, dan wel sleutelfiguren in de gemeenschap. Zij vervullen dan een rol als ‘ambassadeur’ van het collectief.
• Tenslotte een heel praktisch punt. Directe persoonlijke uitnodigingen (via fysiek contact en persoonlijke brieven) bevorderen de kans op intrinsieke motivatie en het gevoel van eigenaarschap.

Verantwoording

1. P.J. Beers, J. Oxenaar & I. Notermans, 2019. Burgers, overheden en de transitie naar aardgasvrije wijken. Monitoring en wetenschappelijke inzichten over burgers en overheidsparticipatie. Rotterdam.
2. T. Klip & J. Van Boxtel, 2020. Warmte initiatieven. Lessen van de voorhoede. Hier Opgewekt.