De Amerikaanse politicologe Elinor Ostrom deed haar leven lang onderzoek naar de manier waarop mensen over de hele wereld samenwerken en middelen delen. In 2009 kreeg ze de Nobelprijs voor economie omdat ze had aangetoond hoe belangrijk deze gemeenschappelijke middelen (commons) zijn (1).

Op basis van jarenlang onderzoek stelde Ostrom een lijst van principes op die van belang zijn voor een duurzaam en rechtvaardig beheer van commons. Dit zijn de 8 principes van Ostrom:

1. Stel duidelijke grenzen vast over wat de gemeenschappelijke middelen zijn en wie die mag gebruiken.
2. Stem de regels voor het beheer van de commons af op de plaatselijke omstandigheden en behoeftes.
3. Zorg dat de mensen die met de regels te maken hebben kunnen meebeslissen over de regels.
4. Zorg dat de zeggenschap binnen de gemeenschap wordt gerespecteerd door autoriteiten buiten de gemeenschap.
5. Ontwikkel een systeem om het gedrag van leden te monitoren, uitgevoerd door de gemeenschap zelf.
6. Stel geleidelijk oplopende sancties in voor mensen die de regels overtreden.
7. Zorg voor een toegankelijke, betaalbare procedure om geschillen op te lossen.
8. Bouw verantwoordelijkheden in vanaf het begin en vanaf het allerlaagste niveau. In grotere collectieven kan een gelaagde organisatie ontstaan, waarin ieder niveau zijn eigen verantwoordelijkheden heeft.

Verantwoording

1. E. Ostrom, 1990. Governing the Commons: The Evolution of Institutions for Collective Action. Cambridge, UK.