Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat stedelijke, groene ruimtes veel fysieke en mentale gezondheidsvoordelen met zich meebrengen. Denk aan het verbeteren van de luchtkwaliteit, het bevorderen van sportactiviteiten en betere sociale verbindingen. Het is wel een uitdaging om mensen, en met name kwetsbare bevolkingsgroepen, te betrekken bij deze ruimtes. In het essay ‘Designing Urban Green Spaces for Health and Well-being’ vind je praktische aanbevelingen om hier tijdens het (her)ontwerpen van wijken rekening mee te houden.  

In het essay* wordt onder andere de Healthy City Index aangehaald, waarin gekeken wordt naar grotere projecten. Deze index kan ontwikkelaars en gemeenschapsinitiatieven helpen om zich bewust te worden van de factoren die van invloed zijn op de gezondheid. Daarnaast geven de auteurs verdere aanbevelingen voor projecten waar de betrokkenheid van de omgeving nodig is. Hieronder vind je de belangrijkste lessen voor burgercollectieven die hun buurt gezonder willen maken met een publiek toegankelijke, groene ruimte:  

Hoe kun je in het (ontwerp)proces de betrokkenheid van je buren stimuleren? 

• Communiceer met bewoners. Niet alleen over het ontwerp, maar ook over de functie en het gebruik. Sta in je gesprek open voor uiteenlopende interesses.  
• Vier tussentijds resultaten samen met de gemeenschap. Denk aan het behalen van financiering. 
• Zorg dat de verwachtingen worden waargemaakt. Wees dus ook realistisch.  
• Een bloeiende groene ruimte heeft fysiek maar ook sociaal onderhoud nodig. Zorg er daarom voor dat ook na de opening van de ruimte de gemeenschap betrokken blijft. 

Hoe zorg je dat het uiteindelijke resultaat ook gebruikt wordt?  

• Maak samen taakgroepen, zoals tuiniers of evenementenplanners. Zo kunnen mensen bijdragen vanuit hun interesses en een kan een gevoel van eigenaarschap en verantwoordelijkheid ontstaan. 
• Stel activiteiten en evenementen voor, of beter: laat mensen zelf groene activiteiten organiseren. 
• Creëer een groep op sociale media voor nieuws en onderlinge verbinding. Denk aan WhatsApp, Facebook of Instagram.  
• Gebruik de groene ruimte als springplank voor andere activiteiten en gebruikersgroepen. Open bijvoorbeeld een gemeenschappelijke tuin en werk samen met kunstenaars om de nieuwe generatie erbij te betrekken.  

Voorbeelden uit het PARTIGAN-onderzoek

• Stadslandbouw Mooieweg levert verse groente aan de voedselbank en draagt daarmee ook heel concreet bij aan de gezondheid van andere inwoners 
• Buurtmoestuin De Vlindertuin is een bewonersinitiatief om wijkgenoten bij elkaar te brengen, bijvoorbeeld door een oogstfeest te organiseren.  
• De Broederij is een ontmoetingsplek waar buurtbewoners en creatieven samenwerken aan een programma vol initiatieven en activiteiten. Kunst, creativiteit, spel en natuurbeleving staan centraal. 
• Van Tuin Tot Bord is open voor iedereen om mee te doen. Buurtbewoners in Nijmegen verbouwen samen groente en bereiden van de oogst de heerlijkste buurtmaaltijden. 

* Dit essay is tot stand gekomen dankzij de ervaringen van onderzoekers, mensen uit de praktijk en gebruikers. De gesprekken vonden plaats tijdens een workshop op het TNOC Festival 2022. Lees het volledige essay hier.